Iedereen is nodig op de arbeidsmarkt, het personeelsaanbod groeit nauwelijks en de komende jaren gaan honderdduizenden werknemers met pensioen. Het vergroten van de wendbaarheid van werknemers door permanente scholing is dan ook nodig. Deze verantwoordelijkheid begint bij werkgevers en werknemers, maar ook de overheid heeft hier een verantwoordelijkheid, welke het STAP-budget overstijgt.
STAP-budget bereikt slechts 2% van de beroepsbevolking
Eerder deze maand werd aangekondigd dat de STAP-regeling (Stimulering Arbeidsmarkt Positie) wordt aangescherpt. Het huidige kabinet heeft ‘leven lang ontwikkelen’ hoog op de agenda staan, maar de aanpak is te voorzichtig. De STAP-regeling biedt een individueel budget van €1.000. Met een jaarlijks budget van circa 200 miljoen maken 200.000 volwassenen hiervan gebruik, van wie ongeveer de helft maximaal een mbo-4 opleiding heeft gevolgd. Deze doelgroep wordt met de STAP-regeling beter bereikt dan de oude mogelijkheid om scholing fiscaal aftrekbaar te maken. De STAP-regeling is een goede aanzet, maar bereikt slechts 2% van de beroepsbevolking. Tevens is het individueel budget klein, waardoor het niet uitnodigt tot significante maatregelen voor de toekomst van het werkzame leven.
Permanente scholing door leerrechten
Om verschil te maken is een systeem van leerrechten nodig. Zoals al door de Commissie Regulering van Werk en het Platform Toekomst van Arbeid is bepleit. Persoonlijk leerrecht betekent dat iedere burger bij geboorte recht heeft op (maximaal) een universitaire studie. Afhankelijk van de kosten van de genoten opleiding blijft na het behalen van tenminste een startkwalificatie -diploma middelbare (beroeps)opleiding- een persoonlijk budget over van € 0 tot € 25.000,-. Dit bedrag kan gedurende het hele werkzame leven worden opgenomen. Zo verkleint het leerrecht de ongelijke startposities op de arbeidsmarkt en in het verdere verloop van de carrière.
Persoonlijke leerrechten leveren werkgevers, werknemers en de overheid miljoenen sociale en economische winst op, precies zoals dat met een maatschappelijke investering moet zijn.
Met een systeem van leerrechten kunnen mensen zich blijvend ontwikkelen, en het helpt de maatschappelijke opgave waar we voor staan. De kosten van dit systeem voor de overheid zijn berekend op € 900 miljoen per jaar. Maar per saldo is het resultaat voor de staatskas positief door hogere belastinginkomsten. Want leerrechten leiden tot hogere arbeidsproductiviteit en minder uitval. Persoonlijke leerrechten leveren werkgevers, werknemers en de overheid miljoenen sociale en economische winst op, precies zoals dat met een maatschappelijke investering moet zijn.
Dit artikel verscheen eerder in Trouw.